Paslanmaz çelikler

PASLANMAZ ÇELİK BİLEŞİMİ:

Paslanmaz çelikler, en az %10,5 krom, %1,2’den az karbon ve diğer alaşım elementleri içeren çeliklerdir. Paslanmaz çeliğin korozyon direnci ve mekanik özellikleri, nikel, molibden, titanyum, niyobyum, manganez vb. gibi diğer elementler eklenerek daha da geliştirilebilir. Oksijen ile temas halinde malzemenin yüzeyinde bir krom oksit tabakası oluşur. Bu pasif katman onu korur ve kendini onarma konusunda eşsiz bir yetenek kazandırır.

ESTETİK:

Paslanmaz çelikler, mat,parlak, fırçalanmış  olmak üzere çok çeşitli yüzey kaplamalarına sahiptir. Bu nedenle Mimarlar tarafından genellikler iç tasarım ve şehir tasarımında sıklıkla kullanılmaktadır.

MEKANİK ÖZELLİKLER:

Diğer malzemelerle karşılaştırıldığında, paslanmaz çelik ortam sıcaklıklarında güçlü mekanik özelliklere sahiptir. Özellikle süneklik, elastikiyet ve sertliği bir araya getirerek zor metal şekillendirme modlarında ( düz bükme, ekstrüzyon vb.) kullanılmasını sağlarken ağır aşınmaya (sürtünme, aşınma, darbe, elastikiyet vb.) direnç sunar.  Ayrıca, hem düşük hem de yüksek sıcaklıklarda iyi mekanik davranış özellikleri bulunmaktadır.

ATEŞE DİRENÇ:

Paslanmaz çelik, 800°C’nin üzerinde kritik bir sıcaklığa sahip olan yapısal uygulamalarda kullanıldığında tüm metalik malzemelerin içersinde en iyi yangın direncine sahiptir.

PASLANMAZ ÇELİK ÇEŞİTLERİ:

ÖSTENİTİK PASLANMAZ ÇELİKLER (300 Serisi):

%0,015 ila %0,10 karbon, %16 ila 21 krom, %6 ila 26 nikel, %0 ila 7 molibden ihtiva ederler. Nikelin varlığı, belirli ortamlarda korozyon direncini artırır ve paslanmaz çeliği daha yumuşak hale getirir. Molibdenin varlığı, bir asit ortamında korozyona karşı direnci daha da arttırır. En yaygın kaliteler 304/304L ve 316/316L’dir. Kazan , havacılık, elektronik bileşenler, demiryolu ekipmanları, tüpler, kimyasal tanklar ve gıda tankları, denizcilik uygulamaları, konteynerler vb.

FERRİTİK PASLANMAZ ÇELİKLER (400 Serisi):

%0.02 ila %0.06 karbon, %10,5 ila %30 krom, %0 ila %4 molibden ihtiva ederler. Tezgah, soğuk su depoları, beyaz eşya, soğutma dolapları, kimyasal ve gıda işleme tesisleri, su arıtma tesisi, şehir mobilyaları v.s.

MARTENZİTİK PASLANMAZ ÇELİKLER(400 Serisi)

Martensitik paslanmaz çelikler genel olarak %11,5 ila 18 arasında krom, %1’e kadar karbon içerir ve belirli özellikleri elde etmek için nikel, selenyum, fosfor, vanadyum ve kükürt gibi diğer elementler katılabilir. 400 serisi paslanmaz çelikleri oluşturur. 410 kalite temel ve aynı zamanda en yaygın kullanılan kalitedir. Tipik olarak %11,5 – 13 krom, %0,15 karbon, %0,1 manganez içerir. Gaz türbini bıçakları ve çatal bıçak takımı gibi uygulamalarda kullanılır. 416 başka bir popüler sınıftır. Molibden ve kükürt/selenyum ilavesiyle daha fazla krom ve manganez içerir , vida ve dişli yapımında kullanılır.

DUBLEX PASLANMAZ ÇELİKLER:

Dubleks paslanmaz çelikler, ferritik ve östenitik paslanmaz çelik tanelerinden oluşan iki fazlı bir mikro yapıya sahip oldukları için “dubleks” olarak adlandırılır. %0.02 karbon, %0 ila %4 molibden, %1 ila %7 nikel ve %21 ila 26 krom ihtiva ederler. Dubleks paslanmaz çelikler, normal östenitik veya ferritik paslanmaz çeliklerden yaklaşık iki kat daha güçlüdür.

Kullanım alanları:

• Kimyasal işleme, nakliye ve depolama
• Petrol ve gaz arama ve açık deniz teçhizatları
• Petrol ve gaz arıtma
• Deniz ortamları
• Kirlilik kontrol ekipmanı
• Kağıt hamuru ve kağıt üretimi
• Kimyasal proses tesisi